Sainsbury's en Morrisons moeten stoppen met tabaksreclame

De overheid heeft een brief geschreven aan Sainsbury's en Morrisons met het verzoek te stoppen met het "reclameren en promoten" van verwarmde tabaksproducten, omdat dit volgens de overheid in strijd is met de wet.
De BBC meldde in februari dat er in de supermarkten posters en videoschermen hingen met daarop apparaten die nicotinehoudende damp creëren door tabak te verhitten met elektrische stroom.
Beide supermarkten zeiden destijds dat ze ervan overtuigd waren dat de advertenties legaal waren.
Sainsbury's reageerde op de brief door te zeggen dat het "in nauw contact staat met de overheid". Morrisons zei dat het "te zijner tijd" zou reageren.
In 2002 nam de Labour-regering onder Tony Blair een wet aan die tabaksreclame verbood. Deze wet definieerde een tabaksproduct als iets dat ontworpen is om "gerookt, gesnoven, gezogen of gekauwd" te worden.
Volgens Morrisons betekent dit dat de richtlijn niet van toepassing is op verhitte tabaksproducten, aangezien deze geen rook produceren.
Reclame voor het verwarmde tabaksapparaat iQos van Philip Morris International (PMI) op posters en videoschermen was nog steeds te zien in de winkels van Sainsbury's en Morrisons die de BBC in juni bezocht, waar ze ook zichtbaar waren voor kinderen.
PMI is van mening dat de interpretatie van de wet door het ministerie van Volksgezondheid onjuist is en zegt dat het bedrijf sinds de lancering van iQos in 2016 "voldoet aan alle toepasselijke wetten en regels".
De overheid heeft inmiddels een brief aan de supermarkten geschreven om duidelijk te maken dat de wet volgens haar wel op deze producten van toepassing is.
Een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid en Sociale Zorg (DHSC) vertelde de BBC: "In mei schreven we aan supermarkten om te herhalen dat de Tabaksreclame- en promotiewet van 2002… van toepassing is op alle tabaksproducten die momenteel op de markt zijn, en verzochten we hen formeel te stoppen met het adverteren en promoten van verwarmde tabaksproducten in winkels.
"Alle tabaksproducten zijn schadelijk voor de gezondheid", aldus de woordvoerder.
Uit onderzoeken van de liefdadigheidsinstelling Action on Smoking and Health blijkt dat de bekendheid van verwarmde tabaksproducten het afgelopen jaar sterk is toegenomen. Onder jongvolwassenen ligt deze zelfs hoger dan onder mensen van 40 jaar en ouder.
Bijna een kwart van de 11- tot 17-jarigen had ooit gehoord van verhitte tabak. In 2022, de laatste keer dat ze werden ondervraagd, was dat nog maar 7,1%.
Ongeveer 3,3% van de respondenten gaf aan verhitte tabak te hebben geprobeerd, en voor 11- tot 17-jarigen was dat percentage 2,7%. Hoewel laag, zei de liefdadigheidsinstelling dat dit nog steeds "zorgwekkend vergelijkbaar is met het gebruik onder volwassenen".
Volgens deskundigen is er nog maar beperkt onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van verhitte tabak. Het is echter waarschijnlijk minder schadelijk dan sigaretten, maar wel slechter voor je dan vapes en minder effectief bij het stoppen met roken.
Een woordvoerder van Morrisons gaf aan dat het de brief bekijkt en "te zijner tijd" zal reageren.
Sainsbury's gaf aan dat het ervan overtuigd was dat zijn advertenties aan de wet voldeden. Een woordvoerder zei: "We blijven nauw contact houden met de overheid en branchepartners en plannen onze overgang om ervoor te zorgen dat we ook voldoen aan de geplande nieuwe wetgeving."
Het is aan de rechter om definitief te oordelen of de overheid gelijk heeft dat reclame voor verwarmde tabaksproducten op grond van de huidige wetgeving verboden is. Maar tot nu toe heeft nog niemand een zaak aangespannen.
De wet zal worden verduidelijkt wanneer de regering de Tabaks- en Vapewet aanneemt, die naar verwachting een definitief verbod op alle reclame en sponsoring voor tabak en vapes zal invoeren.
Het wetsvoorstel is onderweg naar het parlement en bevindt zich momenteel in de commissiefase van het Hogerhuis.
Hazel Cheeseman, directeur van Action on Smoking and Health, drong er bij de overheid op aan de wet zo snel mogelijk aan te nemen.
"Het is schandalig dat bepaalde supermarkten nog steeds niet bereid lijken te zijn om de wet na te leven, ook al wordt hen verteld dat ze in overtreding zijn.
"Hoe langer het duurt om dit op te lossen, hoe meer kinderen worden blootgesteld aan de marketing van tabaksproducten", voegde ze toe.
De Tabaksreclame- en Promotiewet is van toepassing in het hele Verenigd Koninkrijk, maar gezondheid is een gedecentraliseerde kwestie. De gedecentraliseerde overheden in Noord-Ierland, Wales en Schotland waren het allemaal eens met het DHSC in Engeland dat reclame voor verwarmde tabak verboden is.
Asda en Tesco hebben allebei gezegd dat ze geen tabaksreclame accepteren.
BBC