Ofiary napaści na tle seksualnym wzywają Ontario do zniesienia polityki ograniczającej dostęp do programów sprawiedliwości społecznej

Marlee Liss wciąż pamięta, jak nieludzko było uczestniczyć w rozprawie wstępnej mężczyzny oskarżonego o napaść seksualną, jak bardzo było jej przykro, że została potraktowana podczas składania zeznań i jak odpowiadała na serię dokuczliwych pytań.

Sprawa kobiety z Toronto zajęła trzy lata, zanim trafiła do sądu. Przez cały ten czas, jak powiedziała, niekoniecznie chciała, aby jej domniemany napastnik trafił do więzienia — chciała tylko, aby wziął odpowiedzialność.

Dzięki skierowaniu od jej prokuratora okręgowego, sprawa została wstrzymana w 2019 r., aby Liss mogła skorzystać z programu sprawiedliwości społecznej , znanego również jako sprawiedliwość naprawcza. Tam mogła usłyszeć, jak jej domniemany napastnik bierze odpowiedzialność w prywatnym pokoju, przepraszając ją bezpośrednio. Przeszedł również kilka miesięcy terapii.

Liss powiedział, że zgoda prokuratora na rozwiązanie sprawy poza przerażającą salą sądową była najbardziej kojącym momentem w całym procesie.

„To był pierwszy raz, kiedy ktoś w końcu powiedział… 'Twój głos ma znaczenie, to, czego potrzebujesz, ma znaczenie, twoje granice mają znaczenie, twoje uzdrowienie ma znaczenie. Działajmy zgodnie z tym, czego potrzebujesz'” – powiedziała Liss, założycielka globalnej grupy adwokackiej Survivors 4 Justice Reform.

Ponieważ sprawa została odsunięta od postępowania sądowego, domniemany napastnik Liss nie został skazany, ale Liss powiedziała, że ​​była pewna, iż po zakończeniu programu sprawiedliwości społecznej nie dopuści się on ponownie przestępstwa.

Doświadczenie Liss jest rzadkie. W Ontario przestępstwa seksualne znajdują się na liście poważnych przestępstw uznanych przez prokuratorów koronnych za niekwalifikujące się do skierowania do programów sprawiedliwości społecznej. Zgodnie z raportem z 2023 r. z Women's Legal Education and Action Fund (LEAF), prokurator koronny w sprawie Liss został później formalnie ukarany za swoje czyny.

Survivors 4 Justice Reform wzywa prowincję do zniesienia tej polityki. Grupa napisała otwarty list do Ministerstwa Prokuratora Generalnego, podpisany wspólnie przez 50 osób i organizacji, które współpracują i występują w obronie ofiar napaści na tle seksualnym.

„Odmawianie ofiarom tej opcji utrwala podejście typu „uniwersalne rozwiązanie”, które nie uwzględnia złożonych realiów przemocy seksualnej” – czytamy w liście, udostępnionym publicznie w poniedziałek.

Rzecznik ministra Prokuratora Generalnego odmówił komentarza, ponieważ nie widział jeszcze listu. Charlotte Carron odmówiła odpowiedzi na pytania CBC dotyczące polityki niekierowania spraw napaści na tle seksualnym do programów sprawiedliwości społecznej i czy może to zostać zmienione w przyszłości. „Nie byłoby właściwe komentowanie tego tematu bez zobaczenia listu” – powiedziała w wiadomości e-mail.

Sprawiedliwość naprawcza może przybierać różne formy, w tym terapię, kręgi uzdrawiania zakorzenione w praktykach rdzennych mieszkańców, programy rehabilitacyjne lub pracę wolontariacką. Osoby oskarżone o przestępstwa muszą wziąć odpowiedzialność za swoje czyny i być gotowe na „znaczące zadośćuczynienie”, aby wziąć udział, zgodnie z prowincjonalnym Crown Prosecution Manual.

„Myślę, że idea sprawiedliwości naprawczej może być sposobem na uwolnienie sprawców od odpowiedzialności – musimy zacząć od uznania, że ​​sprawcy nie są obecnie pociągnięci do odpowiedzialności w ramach systemu prawa karnego” – powiedział Liss.

Ocaleni nie wiedzą, że to opcja

Obecnie w Ontario dostępne są programy sprawiedliwości społecznej dla ofiar napaści na tle seksualnym, które nie zgłosiły swojej sprawy policji. Jednak wiele osób nie wie, że jest taka opcja, powiedziała Liss. Mówi, że pierwszym odruchem ludzi jest wezwanie policji, a gdy sprawa trafi do systemu prawnego, jest już za późno.

„Naprawdę chcemy, aby osoby, które już przechodzą przez system prawa karnego, mogły zmienić zdanie… na tym polega zgoda” – powiedział Liss.

Emily Quint mówi, że żałuje, że nie dowiedziała się o sprawiedliwości naprawczej, gdy sprawa o napaść na tle seksualnym przeciwko jej domniemanemu napastnikowi przechodziła przez etap sądowy.

Ostatecznie zarzuty zostały zawieszone z powodu nieuzasadnionej zwłoki w 2023 r . Jej sprawa była jedną z 59 spraw o napaść na tle seksualnym w tym roku w Ontario, które zawieszono z powodu opóźnień, zgodnie z danymi z Ministerstwa Prokuratora Generalnego.

„Ponownie doznałam traumy, stałam się kolejną ofiarą, traktowano mnie, jakbym była nikim” – powiedziała.

Chociaż Quint rozumie, dlaczego wiele ofiar chce, aby ich oprawcy zostali ukarani, twierdzi, że jej nigdy to nie dotyczyło.

„Chciałam wstać i powiedzieć: 'to mi się przydarzyło i nie było OK'” – powiedziała. „Chciałam uzdrowienia dla siebie, uzdrowienia dla niego, poradnictwa dla siebie, poradnictwa dla niego”.

Brak dostępu jest kolejną barierą

Prawniczka Deepa Mattoo powiedziała, że ​​widziała wielu ocalałych, którzy woleli szukać sprawiedliwości poza sądem, w czasie, gdy była dyrektorką Barbra Schlifer Commemorative Clinic, która wspiera ocalałych po przemocy ze względu na płeć. Mówi, że zwróciliby się do Trybunału Praw Człowieka lub obecnie nieistniejącej Criminal Injuries Compensation Board.

Mattoo zgadza się, że osoby pokrzywdzone powinny mieć większy wybór, ale mówi, że klinika nie kieruje ich do programów sprawiedliwości naprawczej ze względu na ograniczoną dostępność tych usług w całej prowincji.

„Te opcje muszą być zaprojektowane i dostępne w [społeczności], aby ludzie mogli się do nich zwrócić” – powiedział Mattoo.

Zdaniem Rosel Kim, starszej prawniczki w LEAF, jednej z organizacji, która podpisała list otwarty, jedną z głównych przyczyn niedofinansowania tych programów jest polityka zakazująca prokuratorom kierowania ofiar napaści na tle seksualnym.

Kim mówi, że prowincja powinna nie tylko złagodzić swoją politykę, ale także zwiększyć finansowanie programów.

„Jeśli po prostu zniesiemy moratorium, ale nie zapewnimy żadnych opcji, to też nie będzie miało sensu” – powiedział Kim.