Trumps nieuwste tarievensalvo voedt economische onzekerheid, zeggen experts

Volgens economen en handelsexperts zorgt een reeks dreigementen met importheffingen door president Trump ervoor dat Amerikaanse consumenten en bedrijven in onzekerheid verkeren in afwachting van de deadline van 1 augustus om importheffingen in te voeren tegen meer dan 50 landen wereldwijd.

"Niemand weet of dit bedreigingen zijn of dat ze beleid worden, dus het lijkt erop dat iedereen er ongevoelig voor is geworden", vertelde Gregory Daco, hoofdeconoom bij EY Parthenon, aan CBS MoneyWatch. Hij voegde eraan toe dat de onzekerheid over Amerikaanse tarieven bedrijven in "een zeer dichte mist" achterlaat.

Trump kondigde zaterdag aan dat hij 30% invoerrechten oplegt aan Mexico en de 27 lidstaten van de Europese Unie. Dit volgde op eerdere pogingen om te dreigen met invoerrechten van 20% tot 50% voor ongeveer twee dozijn landen, waaronder belangrijke Amerikaanse handelspartners zoals Brazilië, Canada, Japan en Zuid-Korea.

Het Witte Huis maakte vorige week ook bekend dat het vanaf 1 augustus een heffing van 50% op koperimport wil opleggen. Dit roept zorgen op over hogere kosten voor elektronica, auto's en talloze andere producten waarin het metaal wordt gebruikt.

In een aparte ontwikkeling die de bereidheid van het Witte Huis illustreert om tarieven te gebruiken om andere doelen dan handel te bereiken, dreigt Trump met fors hogere tarieven in zijn poging het conflict in Oekraïne te beteugelen. De president zei maandag dat de VS 100% tarieven zal opleggen aan landen die handel drijven met Rusland als er binnen 50 dagen geen vredesakkoord is om de oorlog in Oekraïne te beëindigen.

In een ander geval van het koppelen van handelsbeleid aan andere prioriteiten van buitenlands beleid, zei Trump vorige week dat de VS volgende maand een importheffing van 50% op goederen uit Brazilië zou opleggen. Hij verwees daarbij naar de strafrechtelijke vervolging van de voormalige Braziliaanse president Jair Bolsonaro, die Trump een "internationale schande" noemde.

De regering van Trump heeft haar agressieve gebruik van tarieven verdedigd als een manier om eerlijke handel voor Amerikaanse bedrijven te garanderen, belangrijke binnenlandse sectoren te stimuleren, federale inkomsten te genereren en andere beleidsprioriteiten te bevorderen, zoals het aan banden leggen van de fentanylhandel en het toestaan van immigratie uit Canada en Mexico.

Volgens Reuters overschreden de douanetarieven in juni voor het eerst in één fiscaal jaar de grens van 100 miljard dollar, een teken dat het verhoogde tariefstelsel meer inkomsten genereert.

Tot nu toe heeft het Witte Huis slechts een handvol handelsovereenkomsten gesloten, merken experts op, terwijl overeenkomsten met belangrijke handelspartners zoals de EU lastiger te sluiten zijn. Eerder deze maand kondigde Trump een pact aan tussen de VS en Vietnam , terwijl in juni een beperktere overeenkomst werd bereikt met het Verenigd Koninkrijk. Volgens het Witte Huis biedt dit "Amerikaanse bedrijven ongekende toegang tot de Britse markt en tegelijkertijd de Amerikaanse nationale veiligheid".

Ook vorige maand maakten de VS en China bekend dat ze overeenstemming hadden bereikt over een kader voor een handelsdeal die het voor Amerikaanse bedrijven makkelijker moet maken om Chinese magneten en zeldzame aardmetalen te verwerven.

Omdat er maar weinig tijd is om handelsverdragen uit te werken vóór de door het Witte Huis zelf opgelegde deadline van 1 augustus, zeggen sommige handelsexperts dat de VS weinig vooruitgang heeft geboekt sinds ze in april de nationale tarieven opschortten.

"We hebben geen uitgebreide deals met onze grootste handelspartners", aldus Alex Jacquez, hoofd beleid en belangenbehartiging bij Groundwork Collaborative, een linksgeoriënteerde denktank voor overheidsbeleid. "Dit brengt ons op waar we zijn gebleven: in een periode van grote onzekerheid voor bedrijven en consumenten."

Ryan Young, senior econoom bij het Competitive Enterprise Institute, een onafhankelijke denktank, zei dat de tegenstrijdige signalen van de regering-Trump over handel het moeilijk maken om overeenkomsten te sluiten.

"Hoe onderhandel je met iemand als je niet weet wat hij wil?", zei hij. "De ene dag zegt [president Trump] dat het om handelsdeficits gaat, de volgende dag om het verhogen van de inkomsten, de dag erna om het stimuleren van de Amerikaanse industrie – en dan is het een onderhandelingsinstrument. Zijn meerdere doelen botsen met elkaar."

Woordvoerder Kush Desai van het Witte Huis zei dat Trumps tariefplannen deels voortkomen uit zijn wens dat Amerikaanse handelspartners zowel de "tarifaire als niet-monetaire handelsbarrières die de Amerikaanse industrie ondermijnen" verlagen.

Zulke stappen van andere landen zouden ervoor zorgen dat Amerikaanse industrieën "op een meer gelijkwaardige basis kunnen concurreren en groeien", vertelde Desai aan CBS MoneyWatch.

Ondanks het handelsbeleid van Trump hebben de tarieven nog geen significante invloed gehad op de consumentenprijzen in de VS.

Daco van Oxford zei dat het gemiddelde Amerikaanse tarief in juni rond de 15% lag, terwijl het effectieve tarief – of de werkelijke kosten van importtarieven – 10% bedroeg. Dat is, in combinatie met de snelle import door bedrijven, een deel van de reden waarom de prijzen zo langzaam stijgen.

"Wat de totale omvang van de tarieven betreft, is dat nog niet zichtbaar in de geïnde rechten", zei hij.

Hieronder staan de tarieven die de VS vorige week aankondigde op te leggen aan ongeveer twee dozijn landen en aan leden van de EU:

• Brazilië: 50%
• Laos: 40%
• Myanmar: 40%
• Cambodja: 36%
• Thailand: 36%
• Bangladesh: 35%
• Canada: 35%
• Servië: 35%
• Indonesië: 32%
• Algerije: 30%
• Europese Unie 30%
• Irak: 30%
• Libië: 30%
• Mexico 30%
• Zuid-Afrika: 30%
• Sri Lanka: 30%
• Japan: 25%
• Kazachstan: 25%
• Maleisië: 25%
• Zuid-Korea: 25%
• Tunesië: 25%
• Filipijnen: 20%

Meer details over de impact van tarieven in de VS komen dinsdag wanneer het Amerikaanse ministerie van Arbeid de consumentenprijsindex voor juni publiceert, een inflatiecijfer dat nauwlettend in de gaten wordt gehouden.

• Tarieven
• Trump-regering