Ben jij vaker ziek dan een ander? Dat kan hierdoor komen

De een is al verkouden en heeft keelpijn als de eerste herfstbladeren vallen, de ander is nooit ziek. Hoe komt het dat sommige mensen vaker ziek worden dan anderen?

De ‘r’ zit weer in de maand, verschillende verkoudheidsvirussen waren rond. Veel mensen kennen wel iemand die ziek is, of misschien ben het zelf wel. Hoesten, snipverkouden zijn, keelpijn… Terwijl jij elke dag een gezonde maaltijd voor jezelf op tafel zet, is je partner – die meerdere keren per week junkfood eet – nooit ziek. En dat zou best eens kunnen kloppen, want het eetpatroon is niet de enige factor die bepaalt of iemand ziek wordt. Zo kan ook kou een rol spelen.

„Ik denk dat de belangrijkste reden waarom sommige mensen vaker verkouden zijn dan anderen, te maken heeft met blootstelling”, zegt dr. Dean Blumberg, hoofd van de kinderinfectieziekten-afdeling aan UC Davis Health in Californië, in een artikel in HuffPost. „Iemand die vaak in contact komt met besmette mensen, zal vanzelf vaker ziek worden dan iemand die zelden in de buurt is van hoestende of sniffende mensen.”

Met andere woorden: het is niet zo dat je ‘zwakke’ of juist ‘sterke’ immuunsysteem geheel bepaalt of je ziek wordt, maar hoe vaak je met virussen in aanraking komt. „Iedereen loopt risico op een verkoudheid of een luchtweginfectie zoals griep of COVID-19”, benadrukt dr. Tim Hendrix, chief medical officer van AdventHealth Centra Care in Florida. „Maar het grootste verschil tussen mensen zit in hun mate van blootstelling.”

Wie met meerdere mensen samenwoont, vergroot de kans om besmet te raken. „De meest intensieve blootstelling vindt thuis plaats”, legt Blumberg uit. „Daar heb je langdurig en nauw contact met anderen.” Denk maar aan het delen van handdoeken, het aanraken van dezelfde oppervlakken en het doorbrengen van veel tijd in dezelfde ruimte.

Vooral gezinnen met jonge kinderen worden vaak getroffen. „We weten dat kinderen op school veel vaker verkoudheidsvirussen oplopen”, zegt Hendrix. En jonge kinderen zijn nog niet goed in handhygiëne of het bedekken van hun mond bij hoesten of niezen. Daardoor verspreiden ze virussen sneller en nemen ouders en verzorgers die makkelijk over. „Dat vergroot het risico op besmetting”, aldus Blumberg.

Ook leraren in de kinderopvang of het basisonderwijs lopen daardoor meer risico: zij brengen dagelijks uren door in ruimtes met zieke of snotterige kinderen.

Volgens Blumberg verandert dat naarmate kinderen groter worden. „Als kinderen ouder worden, kunnen ze nog steeds virussen van school meenemen, maar hun hygiëne is beter en ze hebben minder fysiek contact met hun ouders. Daardoor daalt het risico.” Volwassenen zonder kinderen thuis lopen dus over het algemeen het minste risico om vaak ziek te worden.

Luchtwegvirussen verspreiden zich vooral via druppeltjes: hoe dichter je bij iemand bent die hoest of niest, hoe groter het risico. Ook aanraking speelt een rol: virussen kunnen via handen naar de neus, mond of ogen worden overgedragen.

Hendrix benadrukt het belang van handhygiëne. „Handen wassen of ontsmetten is nog altijd de meest effectieve manier om virusoverdracht te verminderen”, zegt hij. „Dat klinkt eenvoudig, maar het werkt echt, zeker in het griepseizoen.”

Daarnaast wijst hij op het belang van een gezonde leefstijl: „Je immuunsysteem is je grootste bezit. Hoe beter het functioneert, hoe beter je lichaam virale infecties kan bestrijden.” Voldoende slaap is goed voor ons immuunsysteem, net als gezonde voeding, hydratatie en het vermijden van oververmoeidheid.