Steeds meer jonge vrouwen krijgen borstkanker

Borstkanker is niet langer uitsluitend een ziekte van vrouwen van middelbare leeftijd. Steeds meer jonge vrouwen krijgen de diagnose. Dat blijkt uit een analyse van Franse kankergegevens, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Breast Cancer Research.

De Franse onderzoekers analyseerden dertig jaar aan gegevens, met steun van Santé publique France en het nationaal kankerinstituut (INCa). De studie bevestigt dat het aantal gevallen van borstkanker vóór het 50ste levensjaar de afgelopen dertig jaar gestaag is toegenomen.

Onlangs schreef Metro over hoe je voor je borsten kunt zorgen.

In de regio Isère, waar de gegevens over een periode van bijna dertig jaar zijn verzameld (1990–2018), nam het aantal gevallen van borstkanker bij vrouwen onder de 40 jaar toe met gemiddeld 2,1 procent per jaar. Bij vrouwen tussen 40 en 49 jaar was die stijging 1,4 procent per jaar. De onderzoekers concluderen dat de toename „reëel en significant” is, al blijven de absolute aantallen laag.

„De cijfers zijn bescheiden, maar de stijging is reëel”, zegt dr. Anne-Valérie Guizard van Santé publique France. „Ze wijst op veranderingen in leefstijl, voortplanting en wellicht ook milieufactoren.”

Borstkanker blijft veruit de meest voorkomende kanker bij vrouwen in Frankrijk, met jaarlijks zo’n 61.000 nieuwe diagnoses. Ongeveer 5 procent daarvan betreft vrouwen jonger dan 40 jaar. Dat is een klein, maar groeiend aandeel. In Nederland krijgt 1 op de 7 vrouwen borstkanker.

Onderzoekers zien verschillende verklaringen voor het toenemende aantal borstkankergevallen bij jonge vrouwen. Franse vrouwen krijgen gemiddeld later hun eerste kind (tegenwoordig rond de 31 jaar) en krijgen bovendien minder kinderen dan dertig jaar geleden. Daarmee verliezen ze een deel van de hormonale bescherming die een vroege zwangerschap normaal biedt.

Daarbovenop komen leefstijlfactoren als overgewicht, minder beweging en een hoger alcoholgebruik, die stuk voor stuk samenhangen met een verhoogd borstkankerrisico.

Daarnaast groeit de aandacht voor hormoonontregelende stoffen, zoals bepaalde chemicaliën in plastics, pesticiden en cosmetica. Het bewijs dat deze stoffen daadwerkelijk borstkanker veroorzaken is nog niet sluitend, maar Franse onderzoekers achten het verband aannemelijk genoeg om verder te onderzoeken.

Ook is er meer bewustwording. Doordat jonge vrouwen en artsen alerter zijn, worden tumoren vaker in een vroeger stadium ontdekt, wat de stijging deels kan verklaren.

Bij jonge vrouwen verloopt borstkanker vaak anders. De zogenoemde ’triple-negatieve’ vorm komt in deze leeftijdsgroep vaker voor: een variant die sneller groeit en minder goed reageert op hormoontherapie. Omdat jonge patiënten vaak midden in hun leven staan, met werk, jonge gezinnen of een kinderwens, is de impact groter, zowel fysiek als emotioneel.

Het Institut national du cancer (INCa) roept op tot verder onderzoek naar de rol van leefstijl, hormonen en milieu. Ook wordt gewerkt aan gepersonaliseerde screening voor vrouwen met een verhoogd risico, bijvoorbeeld bij erfelijke aanleg of een sterke familiegeschiedenis.