Witamina D3: Czy dodatkowa podaż jest naprawdę konieczna?

„Każdy, kto nie przyjmował witaminy D3, powinien zacząć ją przyjmować natychmiast”. Tak mniej więcej zaczyna się obecnie liczba filmów na TikToku i innych platformach. Sportowcy powołują się na badania, które mają dowodzić pozytywnych efektów przyjmowania suplementu diety, a wielu z nich zaleca nawet znaczne przekroczenie zalecanej dziennej dawki. Ale czy to dobry pomysł? Zupełnie nie! Lekarz profesor Johannes Georg Wechsler, prezes Federalnego Stowarzyszenia Niemieckiej Medycyny Żywieniowej, stanowczo odradza takie postępowanie i wyjaśnia ryzyko związane z przedawkowaniem.

Witamina D3 (cholekalcyferol) jest jedną z najważniejszych form witaminy D , zgodnie z danymi Instytutu Roberta Kocha (RKI). Najlepiej poznaną funkcją jest udział w metabolizmie kości. Według RKI witamina D ma również działanie profilaktyczne w przypadku chorób przewlekłych, takich jak nadciśnienie tętnicze i cukrzyca typu 2, a nawet nowotworów. Badania obserwacyjne wykazały istnienie takich zależności, jednak według RKI nie ma obecnie dowodów na istnienie związków przyczynowo-skutkowych.

Organizm zazwyczaj sam wytwarza witaminę D – poprzez absorpcję światła słonecznego. Według RKI w ten sposób pokrywane jest od 80 do 90 procent zapotrzebowania – jednak według Wechslera jest to obecnie prawdą tylko w teorii. W praktyce mamy znacznie mniej światła słonecznego – i zaczyna się ono pojawiać wcześnie. Ponieważ niemowlętom i małym dzieciom pozwala się przebywać na słońcu tylko przez krótki czas, podaje się im witaminę D, wyjaśnia Wechsler. Gdy dzieci dorastają, nie otrzymują już suplementów witaminy D – ponieważ teoretycznie są narażone na działanie promieni słonecznych. „To założenie było kiedyś słuszne, ale dziś już nie jest” – wyjaśnia Wechsler. Powód: Dziś nawet najmniejszy promień słońca chroni nas przed grubą warstwą kremu przeciwsłonecznego.

I rzeczywiście, według Wechslera, to właśnie dlatego wiele osób cierpi na niedobór witaminy D: „Ale stało się to oczywiste dopiero w ostatnich latach”. Według Wechslera ludzie dawniej częściej przebywali na słońcu bez ochrony i dlatego mieli „wystarczającą ilość witaminy D”. Jak twierdzi Wechsler, obecnie prawie nikt nie wychodzi na słońce bez ochrony ze względu na ryzyko zachorowania na raka skóry.

I jest ku temu dobry powód. Federalny Urząd Ochrony Radiologicznej (BfS) podaje, że liczba zachorowań na raka skóry wywołanego promieniowaniem UV stale rośnie . Co roku na raka skóry zapada od 280 000 do 300 000 osób, a około 4000 z nich umiera z tego powodu. Niemcy są świadomi zagrożeń związanych z promieniowaniem UV, stąd silniejsza ochrona – „właśnie tak powstaje niedobór witaminy D” – wyjaśnia Wechsler. I jest to najwyraźniej bardzo powszechne. „Badania pokazują, że co najmniej jedna na dwie osoby ma zbyt niski poziom witaminy D” – mówi Wechsler.

Co więc możemy z tym zrobić? „Zapotrzebowanie na witaminę D nie jest możliwe wyłącznie za pomocą diety” – wyjaśnia Wechsler. Dieta stanowi jedynie niewielką część, od 10 do 20 procent. Jednakże deficyt należy traktować poważnie. A Według lekarza przewlekły niedobór witaminy D może powodować poważne szkody w organizmie – od problemów z kośćmi po psychikę.

Ale kiedy wada jest poważną wadą? Wechsler wyjaśnia, że ​​średnie spożycie witaminy D wynosi obecnie około 800 jednostek międzynarodowych (IU) – jednak według Niemieckiego Towarzystwa Żywienia (DGE) zapotrzebowanie człowieka wynosi około 1500–2000 IU . „Ludzie mają niedobór około 1000 IU witaminy D dziennie – i całkowicie logiczne jest uzupełnienie tego niedoboru” – wyjaśnia Wechsler.

Należy jednak z całą pewnością stosować ją w rozsądnych dawkach – i na pewno nie przedawkować, jak zalecają niektórzy influencerzy. „Podczas dawkowania witaminy D należy bezwzględnie stosować się do zaleceń DGE i pod żadnym pozorem nie należy zwiększać dawki” – wyjaśnia Wechsler.

Ponieważ stałe przedawkowanie, podobnie jak niedobór, może mieć zauważalne konsekwencje. Wechsler wyjaśnia, że ​​witamina D bierze udział w wielu procesach metabolicznych organizmu. Każda osoba, która podejmie interwencję i będzie spożywać znacznie więcej witaminy D niż zalecane przez dłuższy okres czasu, może wywołać wzmożone reakcje w organizmie. Według Wechslera w najgorszym przypadku może to nawet doprowadzić do poważnych chorób.

Instytut Roberta Kocha (RKI) potwierdza tę tezę i zwraca uwagę, że przedawkowanie jest możliwe również stopniowo, ponieważ witamina D może być magazynowana w organizmie. „ Nadmierne spożycie witaminy D prowadzi do podwyższenia poziomu wapnia w organizmie, co może skutkować ostrymi nudnościami, utratą apetytu, skurczami brzucha, wymiotami lub, w ciężkich przypadkach, uszkodzeniem nerek, arytmią serca, utratą przytomności i śmiercią ” – podaje strona internetowa instytutu.

Wechsler zaleca, aby lekarz sprawdził, czy występuje niedobór witaminy D i jak poważny jest ten niedobór. Nawiasem mówiąc, tylko w przypadku wcześniejszego oznaczenia poziomu witaminy D firma ubezpieczeniowa pokryje koszty przygotowania. Jeśli tak nie jest, zdaniem Wechslera preparat nie musi być drogi i można go bez problemu nabyć w aptece.

A poza tym: od czasu do czasu wychodź na słońce bez ochrony. Według zaleceń Federalnego Urzędu Ochrony Radiologicznej (BfS) wystarczy wystawiać twarz, dłonie i ramiona na słońce przez około dwanaście minut dwa do trzech razy w tygodniu od marca do października, aby dostarczyć organizmowi odpowiednią ilość witaminy D.

Niniejszy tekst zaktualizowano 21 maja 2025 r.